Tembung ancer-ancer yaiku sakabehing tembung kang nganggo nggandheng tembung siji lan tembung liyane ana sajroning ukara.2. Tembung Panggandheng
Tuladha:
Tuladha tembung ancer-ancer liyane: ing, kanggo, wiwit, kadi, marang, tumrap, saking, lantaran, manut, mawa, amrih, kangge, supados, katur, nganti, kadya, kaya, sareng, mungguh, kanthi, supaya, katilan, kagem, ngenani.
- Yuni ndhek mau wis dieterake dening mbakyune.
- Bapak mireng kabar kaya ngono kuwi malah saka wong liya.
- Katuran nenggo sakedhap, bapak nembe dhateng wingking.
Tembung panggandheng yaiku sakabehing tembung kang kanggo nggandheng ukara siji lan ukara liyane ana ing ukara rangkep utawa majemuk.3. Tembung Katrangan
Tuladha:
Tuladha tembung panggandheng liyane: sawise, awit, sarta, mula, yen, rikala, mangka, terus, nalika, janji, nadyan, sebab, tanpa, tekan, ben, sawise, supaya, sadurunge, saupama, jalaran, lan, tinimbang, murih, kanthi, sawalike, banjur, klawan, satemene, nganti, lajeng, lsp.
- Bubar mangan mau Sinta nuli mbantu ibune.
- Kowe apa aku sing ditimbali pakdhe mau, mbak?
Yaiku tembung kang aweh katrangan marang tembung liyane. Tembung iku kang dadi katrangane panggonan, katrangane wayah, katrangane sebab, katrangane piranti, katrangane cacah, katrangane akibat, katrangane ubaya, katrangane tujuan.4. Tembung tetenger
Tuladha:
Gladhen
- Katrangan panggonan :
- Aku mbeteti iwak ana ing kali
- Katrangan wayah, wektu :
- Saben sore adhik ngelebokake pitik kate
- Katrangan sebab :
- Aku saiki watuk amarga mangan salak enom
- Katrangan piranti :
- Aku ndhudhuki sega nganggo centong
- Katrangan cacah :
- Asri methiki bayem limang unting
- Katrangan akibat :
- Rofi mangan sengkulun mulur mula wetenge mules
- Katrangan ubaya :
- Kangmas ditumbasake pit motor menawa wis wisudha
- Katrangan tujuan (pangajab) :
- Aku sregep sinau supaya aku dadi bocah kang migunani
Ukara ing ngisor iki kalebu katrangan apa ?
- Klambine dikumbai supaya resik.
- Isni mangan mie nganggo garpu.
- Bapak tumbas bebek patang jodho.
- Aku ora mlebu sekolah amarga lara.
- Saben bengi adhiku ngaji neng mesjid.
Tembung tetenger yaiku sakabehing tembung kang dienggo nyandhangi tembung aran, panganggone ana ing sangarepe tembung aran lan ora ana teges apa-apa. Tembung tetenger umpamane: si, sang, para, pun, ponang.
Panganggone ukara ing ngisor iki:
- Ponang jabang bayi tuhu pekik ing warni.
- Para punggawa padha cancut tali wanda.
- Sang prabu nembe duka.
- Si suta kae pancen sregep.
