agama = agami jaga = jagi jawa = jawi2. Vokal “U” ing wanda wekasan dadi “A” lan yen sangarepe wanda wekasan uga mawa vocal “U” , vocal iku dadi “E”
manawa = manawi muga = ugi swarga = swargi
tangga = tanggi tuna = tuni uga = ugi
upama = upami utama = utami warna = warni
Katrangan : Tembung “swarga “ dikramakake “swargi “ yen ateges “jenat”.
Tuladha : Swargi Dr Sutomo ageng sanget lelabetanipun dhateng nusa lan bangsa.
buruh = berah butuh = betah etung = etang3. Yen wanda wekasan mawa vocal “A” lan wanda burine mawa “U” , vocal “A” ing wanda wekasan ajeg “A” , vocal “U” ing sangarepe wanda wekasan dadi “I”.
ingu = ingah kepung = kepang kukuh = kekah
lembut = lembat lemu = lema lungguh = lenggah
luput = lepat mungsuh = mengsah rembug = rembag
rusuh = resah suguh = segah surup = serap
tempuh = tempah wutuh = wetah wuwuh = wewah
Katrangan :Tembung “lenggah” lumrahe dianggep krama inggil, tembung “lungguh” ngoko, dene “linggih” Krama Ngoko.
bubrah = bibrah budhal = bidhal bukak = bikak4. Ana tembung ngoko sing dikramakake sarana kaganti aksarane “O” sing dumunung ing wandane wekasan lan / utawa ing sangarepe wanda wekasan dadi “E”
bungah = bingah kulak = kilak kurang =kirang
kuwat = kiyat lumrah = limrah mundhak = mindhak
murah = mirah rusak = risak susah = sisah
anggo = angge angon = angen elor = eler5. Wanda wekasan “DA, DI, TA, TI, SA, utawa JI” dadi “OS”
enggon = enggen enom = enem kongkon = kengken
kulon = kilen obah = ebah omah-omah = emah-emah
opah = epah owah = ewah takon = taken
aji = aos carita = cariyos dadi = dados6. Wanda wekasan “RU, REP, JU, YA, utawa YU” dadi “JENG”
ganti = gantos gati = gatos jati = jatos
kadi = kados kuwasa = kuwaos ngati-ati = ngatos-atos
prada = praos rasa = raos rekasa = rekaos
supadi = supados wadi = wados waspada = waspaos
Pati = patos , panganggone : Seratanipun boten patos sae. Anggenipun tilem kepatos.
Pati = pejah, panganggone : toh pejah, raja pejah, pejah gesang.
arep = ajeng buru = bujeng guyu = gujeng7. Tembung ngoko sing wanda wekasan “ RA, RANG, RAM” dadi “WIS”.
karep = kajeng kayu = kajeng laju = lajeng
maju = majeng pambarep = pambajeng payu = pajeng
playu = plajeng R. Ayu = R Ajeng rahayu = rahajeng
antara = antawis anyang = awis arang = awis8. Tembung ngoko sing nduweni wanda wekasan “WUH, BU, BUH, BUNG” diganti “BET utawa WET”
karang = kawis katara = katawis larang = awis
mataram = matawis prakara = prakawis watara = watawis
ambu = ambet ewuh = ewed imbu =imbet9. Sing nduweni vocal pungkasan “I, U, E” ana sing diganti “EN”
imbuh = imbet lumebu = lumebet sambung = sambet
sepi = sepen ngaku = ngaken ….. - ake = ….. aken10. Ana sing nduweni pungkasan “AN, IN, EN, IR” diganti “OS”
batin = batos ketan = ketos krasan = kraos11. Sing nduweni wanda wekasan “NA, RA, RE, RI, LI” ana sing diganti “TEN”
kuwatir = kuwatos prihatin = prihatos tlaten = tlatos
dina = dinten nuli = nunten rina = rinten12. Sing nduweni wanda wekasan “RI, akeh sing diganti “TUN”
sagara = saganten samana = samanten sore = sonten
kari = kantun lemari = lemantun lestari = lestantun13. Sing nduweni wanda wekasan “LI” ana sing diganti “SUL”
mari = mantun nagasari = nagasantun pari = pantun
bali = wangsul kuwali = kuwangsul tali = tangsul14. Sing nduweni pungkasan “DU, DO” ana sing diganti “BEN”
adu = aben padu = paben paido = paiben15. Wanda wekasan “LANG” dadi “MBENG” utawa “CAL”.
palang =pambeng ilang = ical walulang = wacucal16. Ana tembung sing apurwa “W” utawa “B” dadi “S”.
banget = sanget banter = santer bareng = sareng17. Ana sing dadine tembung krama sarana ditambahi “PUN”
waras = saras
apa = punapa endi = pundi ika = punikaAna sing ora ana pathokane , kayata :
| abang = abrit cendhak = celak jamu = jampi kirim = kintun rata = radin maneh = malih | bengawan = benawi eling = enget gampang = gampil ijo = ijem jeruk = jeram sawah = sabin | cedhak = celak endhek =andhap isih = taksih katon = katingal priyayi = priyantun |
